داروهای ضد اضطراب همانطور که از اسمشان پیداست جهت کنترل و کاهش اضطراب و استرس تجویز می‌شوند اما به درمان کامل نمی‌انجامند. این داروها بیشتر به کاهش و کنترل علائم کمک می‌کنند و باعث می‌شوند فرد بتواند در موقعیت درمان حاضر شود. در واقع فرد با مصرف داروها به حدی از کنترل استرس دست می‌یابد و می‌تواند آمادگی لازم برای ادامه‌ی روند درمان با روش‌های مختلف را کسب کند. مصرف طولانی‌مدت داروهای ضد  اضطراب عوارض ناخواسته‌ای را برای فرد به دنبال دارند. بنابراین لازم است در صورتی که قصد مصرف آن‌ها را دارید، بدون تجویز پزشک دست به مصرف خودسرانه نزنید و همچنین از موارد مصرف و عوارض آن‌ها آگاهی کامل به دست آورید.

منبع : داروهای ضد اضطراب

داروهای ضد اضطراب و استرس

داروهای ضد استرس با اثر گذاری بر قسمت‌های مشخصی از مغز و بدن، به کاهش علائم استرس،‌ ترس، نگرانی، انواع اختلالات اضطرابی و حملات پانیک می‌انجامند. این داروها در انواع مختلفی در بازار موجود هستند و هر کدام اثر بخشی و عوارض متفاوتی دارند. نوع قرصی که لازم است هر فرد مصرف کند به شدت و نوع مشخص اختلالی که به آن مبتلاست بستگی دارد که تشخیص آن کار پزشک متخصص می‌باشد. قبل از مصرف داروهای ضد اضطرابی، وضعیت عمومی بیمار و داروهای مصرفی او باید مورد بررسی قرار بگیرد.

بنزودیازپین‌ها از انواع داروهای ضد اضطراب

بنزودیازپین‌ها از جمله داروهای ضد اضطرابی هستند که به عنوان خط مقدم درمان طیف وسیعی از علائم مورد استفاده قرار می‌گیرد. بنزودیازپین‌ها در کوتاه مدت جهت ناتوان کردن مکانیزم اضطراب نتیجه می‌دهند. این عضو از خانواده‌ی داروهای ضد اضطرابی در کنترل دوره‌های پنهان که توسط داروهای دیگر به وجود آمده‌اند نیز می‌تواند مؤثر باشد. مصرف بیش از دو هفته به صورت روزانه، فرد را دچار نوعی وابستگی می‌کند.

در برخی موارد با مصرف طولانی مدت برای فرد نسبت به دارو تحمل ایجاد می‌شود و نیاز به افزایش دوز دارو دارد چرا که کارایی دارو مانند روز اول نیست. البته ریسک سوءمصرف بزودیازپین‌ها نسبت به باربیتورات‌ها کمتر است؛ آلپرازولام از معروف‌ترین داروهای این دسته است. از داروهای دیگر این دسته می‌توان به کلرودیازپوکساید، برومازپین، کلونازپام، کلروزپات، دیازپام، لورازپام، فلورازپام، تمازپام، اگزازپام، و تریازولام اشاره کرد. برای کسب اطلاع بیشتر در زمینه بنزودیازپین‌ها کلیک کنید. 

مسدودکننده‌های بِتا

داروهای مسدود کننده بتا بیشتر جهت کنترل بیماری‌های قلبی تجویز می‌شوند و با کاهش ضربان قلب و فشار خون از اثر گذاری اپی نفرین در بدن جلوگیری می‌کنند. اپی نفرین هورمونی است که به طور طبیعی در بدن ترشح می‌شود و بر ضربان قلب اثر می‌گذارد. مسدود کننده‌های بتا، جهت کاهش نشانه‌هایی مانند لرزش، تعریق و دیگر علائمی که از استرس نشأت می‌گیرند، تجویز می‌شوند. این داروها نیز در کوتاه مدت اثرگذاری دارند. از جمله مسدود کننده‌های بتا می‌توان به سکترال (آسبوتولول)، تنورمین (آتنولول) و ایندرال (پروپرانولول) اشاره کرد. افزایش وزن، خستگی و سردشدن دستان و پاها از عوارض مصرف این داروها در طولانی مدت به شمار می‌روند. همچنین در صورت ابتلا به آسم و دیابت از مصرف این گروه از داروهای ضد اضطرابی اجتناب کنید.

باربیتورات‌ها

باربیتورات‌ها مستقیما باعث مهار اضطراب و نشانه‌های آن می‌شوند و مصرف آن‌ها باعث ایجاد نوعی آرامش در فرد می‌شود. این داروها جهت درمان بی‌خوابی نیز مفید هستند اما تنها در صورتی که داروهای خانواده بنزودیازپین‌ها مؤثر واقع نشوند، مورد استفاده در درمان اضطراب قرار می‌گیرند چرا که احتمال وابستگی به این گروه از داروها و مورد سوء مصرف قرار گرفتنشان بسیار بالاست. برای کسب اطلاع بیشتر در زمینه باربیتورات‌ها کلیک کنید. 

آنتی هیستامین‌ها

یکی از انواع آنتی هیستامین‌ها، هیدروکسیزن است که به صورت کلی کاربرد کلینیکی دارد. همچنین به عنوان داروی ضد اضطراب تجویز می‌شود و برای کاهش تنش و فشار عصبی مؤثر است. هیدروکسیزن در مقابل بنزودیازپین‌ها با عوارض جانبی کمتری برای فرد مصرف کننده همراه است و می‌تواند در درمان نشانه‌های اضطراب فراگیر مؤثر واقع شود. یکی دیگر از داروهای این دسته کلروپنیرامین دفین هیدرامین است که عوارضی همچون خواب‌آلودگی و توهم را به همراه دارد به همین دلیل کمتر تجویز می‌شود. برای کسب اطلاع بیشتر در زمینه آنتی هیستامین‌ها کلیک کنید. 

داروهای اپیوییدی

خاصیت اصلی داروهای اپیوییدی، تسکین درد است اما تحقیقات انجام شده نشان می‌دهد این داروها علاوه بر مهار درد در کاهش علائم بیماری‌هایی همچون افسردگی، وسواس و دیگر اختلالات اضطرابی مؤثرند. البته احتمال ابتلا به اعتیاد و سوءمصرف در آن‌ها بالاست. بسیاری از افرادی که این داروها را مصرف می‌کنند، طی سال‌ها به آن وابسته می‌شوند چرا که این داروها قدرت بالایی در مهار دردهای جسمانی و دیگر نشانه‌های اضطراب دارند.

افراد مبتلا به اختلالات اضطرابی بیشتر از دیگران احتمال دارد به این داروها معتاد شوند. اکثرا هم داروهای ضد استرس را به شیوه‌ی غیر قانونی به دست می‌آورند. این داروها را به دلیل اینکه توان زیادی در بالا بردن خلق و افزایش سرخوشی دارند، اغلب به صورت دستکاری شده و در بازار آزاد به فروش می‌رسانند.

داروهای ضد افسردگی‌ سه‌حلقه‌ای در درمان اضطراب

داروهای ضد افسردگی علاوه بر خاصیت اولیه‌ی خود که کاهش علائم افسردگی است، به درمان و کاهش علائم استرس و اضطراب نیز کمک می‌کنند. از جمله انواع داروهای این خانواده که ضد استرس هستند می‌توان توفرانیل (ایمی پرامین)، اِلاویل (آمی‌تریپتیلین)، پامِلور (نورتریپتیلین) و آنافرانیل (کلومی‌پرانیل) را نام برد. مصرف داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای بسیار رواج دارد چرا که علائم افسردگی و اضطراب را همزمان کاهش می‌دهد و اغلب این دو بیماری در افراد با هم روی می‌دهد. این داروها عوارضی همچون یبوست، خشکی دهان، تاری دید، کاهش فشار خون هنگام سرپا ایستادن و کاهش توان در ادرار را به دنبال دارند. برای کسب اطلاعات در زمینه آرام بخش‌ها کلیک کنید. 

استفاده از داروهای ضد استرس چه تأثیری دارد؟

همانطور که گفته شد مصرف داروهای اعصاب و روان به درمان کامل نمی‌انجامند و علاوه بر این تأثیر کوتاه مدت و عوارض بلند مدت دارند که خود منجر به بروز مشکلات جدید می‌شود. این داروها روی ضربان قلب، فشار خون و سطح هوشیاری تأثیر می‌گذارند. همچنین با قطع اغلب این داروها علائم دوباره بر می‌گردند. به همین دلیل توصیه می‌کنیم از روش‌های غیر دارویی مانند روان درمانی و مشاوره کنترل استرس بهره‌مند شوید. این روش‌ها در بلند مدت تأثیرات خود را اعمال می‌کنند اما فرد را بیشتر در درمان نگه می‌دارند و عوارض داروها را ندارند. برای کسب اطلاع بیشتر در زمینه مشاوره کنترل استرس کلیک کنید. 

برای دریافت مشاوره در زمینه اضطراب و افسردگی می‌توانید در ساعت از روز برای مشاوره تلفنی از طریق شماره 02166419012 با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.

سؤالات متداول

-آیا داروهای ضد اضطراب، استرس و اضطراب را درمان می‌کنند؟

این داروها تا حد زیادی جهت کنترل و کاهش علائم اختلالات اضطرابی مفید و بنا به تشخیص پزشک ضروری هستند اما به درمان کامل و قطعی نمی‌انجامند و عوارض زیادی به همراه دارند. بهتر است در کنار مصرف دارو از روش‌های روان درمانی بهره‌ببرید و کم کم با مشورت پزشک مصرف داروها را  به حداقل و یا صفر برسانید.

منبع : داروهای ضد اضطراب